Veel mensen kennen de Nederlander Gerard Vroomen als medeoprichter van Cervélo en het daarmee gelieerde Cervélo Test Team, wat een aantal jaar onderdeel uitmaakte van de World Tour. Tegenwoordig is Vroomen echter geen eigenaar meer van Cervélo, maar heeft hij samen met Andy Kessler het merk OPEN Cycle.
Beide heren hebben een lange historie in de fietsindustrie. Ze werkten bij meerdere grote merken, maar vonden het in 2012 tijd om het bouwen van fietsen wat kleinschaliger aan te pakken. Nu ontwerpen ze alleen nog maar fietsen die ze zelf ook rijden en verkopen die aan mensen die naar dezelfde fietservaring op zoek zijn. Eén van hun fietsen is deze OPEN U.P., waar wij afgelopen winter mee op pad waren.
Vroomen hield er altijd van om lange, afwisselende tochten te maken op onverharde wegen, rustige landweggetjes en fietspaden rond zijn huis. Maar als hij deze routes op zijn racefiets deed, reed hij regelmatig lek. Toen hij op zijn crosser reed, miste hij het snellere gevoel van zijn racefiets. Om nog maar te zwijgen van rijden op zijn mountainbike.
Het Aha-moment
Zijn 'aha'-moment was het moment waarop Vroomen door wielbouwer Steve Hed werd uitgenodigd om mee te doen aan de Almanzo 100 van 2013, een gravelrace over voornamelijk zand- en kleiachtige ondergrond, die bij regen verandert in een soort pindakaas. Hed raadde Vroomen aan om een fiets mee te nemen die ruimte bood voor de grootst mogelijke banden. 'Dus ik nam mijn Cervélo RS mee en propte er een setje 35 mm banden in', aldus Vroomen. Hed had zijn eigen fiets voorzien van 650b-wielen met mountainbikebanden - een idee dat Vroomen intrigeerde, maar hem ook voor een probleem stelde.
'Het is moeilijk om de handling van een fiets als een racefiets te laten aanvoelen als je er grotere banden op zet. Op een bepaald punt moeten de liggende achtervorken langer zijn om de brede band kwijt te kunnen en de voorvork moet ook langer zijn.' Dat zou de fiets echter traag doen aanvoelen in het rijgedrag. 'Zodra je een fiets hebt ontworpen die traag aanvoelt, kan de berijder dat gevoel niet wegnemen.'
Daar ontstond het idee voor de Open. Bij het ontwerpen van deze fiets richtte Vroomen zich op de geometrie en positionering van een racefiets, met ruimte voor grote banden die ruig terrein aankunnen. Hij bracht de liggende achtervork aan de aandrijfzijde naar beneden, waardoor er ruimte ontstond voor dikke banden en een kettingblad met 50 tanden, terwijl de achtervork korter bleef dan op de meeste crossfietsen voor een directer stuurgedrag. De fiets kreeg ook een steilere balhoofdhoek en minder trail dan de meeste gravel bikes, wat ook bijdraagt aan een snel en behendig rijgevoel.
Open is natuurlijk niet de uitvinder van de allroad- of gravelfiets. Maar Open kwam wel met een fiets die sneller, agressiever, leuker om mee te rijden en minder zwaar is uitgerust dan de meeste gravel bikes. Andere fabrikanten volgen nu in hun kielzog.
Toen de Open U.P. - wat staat voor 'Unbeaten Path' - in 2015 werd gelanceerd, was dit de eerste gravel bike die geschikt was voor 650b x 2,1 inch brede mountainbikebanden (en ook voor 40 mm banden in het 700c racewielformaat ). Toch bleek de fiets nog steeds het snelle, efficiënte gevoel van een racefiets te hebben. Inmiddels is het model toe aan zijn derde generatie.
Testfiets met 650b wielen
De Open U.P. testfiets die wij enkele weken tot onze beschikking hadden, was voorzien van een set Zipp 303 650b wielen en dus uitermate geschikt voor het wat ruigere werk. Toch blijkt ook met deze wielen nog altijd dat het met de snelheid heel erg goed zit. Je hebt nauwelijks door dat je met kleinere wielen rijdt, want het is heel makkelijk om het tempo hoog te houden.
Tegelijkertijd zorgen de dikke banden wel voor een heel dik stuk comfort. Boomwortels, kuilen en hobbels gaan vloeiend onder je door, zeker als je zoals wij de banden met nauwelijks 2 bar vol pompt.
Ook namen we de Open U.P. mee op een stuk MTB-parcours op de Utrechtse Heuvelrug. Op zo'n moment mis je natuurlijk de wendbaarheid van een mountainbike en de demping van een verende voorvork, maar als we het vergelijken met het gedrag van een crosser of andere gravelbike die we ook over deze parcoursen stuurden, dan is het echt een verademing.
Uit alles blijkt dat dit een racebak is. Helaas hebben we de fiets niet met een set 700c wielen getest, voorzien van een paar smalle banden. Maar het leidt geen twijfel dat de fiets in die setup uitstekend zijn werk doet als je op de weg of strakke gravelpaden rijdt. Sterker nog, met deze fiets heb je misschien wel helemaal geen racefiets meer nodig. Hooguit 2 sets wielen.
Uitstekende SRAM Force AXS groep
De veelzijdigheid van de Open komt ook terug in de groep die op onze testfiets gemonteerd was. De SRAM Force AXS groep is namelijk zowel geschikt voor een racefiets, als voor een gravelbike. SRAM kiest er dus niet voor om hier een aparte gravelgroep voor te maken. En eerlijk gezegd is dat ook helemaal niet nodig.
Voor een gravelrit over niet al te ruige paden - zoals we hier in Nederland kennen - schakelt de 12-speed groep namelijk subliem. Slechts één keer viel de ketting aan de binnenkant eraf, en dat kwam eigenlijk alleen door een wat onhandig schakelmoment. We moeten er wel bij aangeven dat we hier met een dubbel crankstel te maken hadden en niet met een 1x setup zoals je bij veel gravelbikes ziet. Daar is het frame van de U.P. overigens ook geschikt voor.
Verder werkt alles als een zonnetje. Soepel schakelend met het zachte gezoem van de elektronisch (en draadloos!) aangedreven derailleurs, banen we ons een weg over prachtige gravelpaden en boerenwegen. Met een klein tikje op de knop schakel je bij, vooral heerlijk direct tijdens een kort klimmetje.
Conclusie
Met de OPEN U.P. koop je een zeer veelzijdige gravelbike, die je ook heel goed als racefiets zou kunnen gebruiken. De geometrie is daar op gericht en de stijfheid van het frame gaat daar ook zeker aan bijdragen. Het ontbreken van wat meer nokjes op voor- en achtervork maakt de fiets niet supergeschikt voor een uitgebreide bike packing trip, maar met de extra bidonhouder onder de onderbuis en de nokjes voor een tasje op de bovenbuis kom je wel een heel eind.
Dat de prijs van frame + vork op € 2.900 ligt is wellicht best even schrikken, maar als je nagaat dat je dan wel een fiets hebt die alles aan kan, dan ontstaat er wat meer perspectief. En het is wat ons betreft heel duidelijk dat je ontzettend veel plezier, comfort en snelheid uit deze fiets kunt trekken.
